بنابه یک پژوهش جدید، ذرات بسیار کوچک پلاستیک موسوم به مایکروپلاستیکها وارد قُطیهای شیر نوزادانی میشود که با شیر مصنوعی تغذیه میشوند.
دانشمندان کشف کردهاند که میان حرارت و مایکروپلاستیکها رابطهای است که در جریان آن مایعات گرم از جمله شیر خشک و آبی که برای ضدعفونی قُطی استفاده میشود، موجب جدا شدن ذرات بسیار کوچک پلاستیک از بدنه قُطی میشود.
مایکروپلاستیکها یا حتی ذرات بسیار کوچکتری که به «نانوپلاستیک» معروف است از طریق خُرد شدن زباله پلاستیکهای بزرگتر وارد غذا یا سامانه آب میشوند.
به گزارش ایندیپندینت، شواهدی وجود دارد حاکی از این که ذرات پلاستیک میتوانند بهدلیل وجود مقادیر عظیم آلودگی پلاستیک در اقیانوسها همراه زنجیره غذا وارد دستگاه هاضمه انسان شوند.
اما این تحقیقات نشان میدهد که رها شدن مستقیم ذرات پلاستیک از ابزار روزمره پلاستیکی، هنوز تحت بررسی و مطالعه است.
در گزارش دانشمندان دانشگاه «ترینیتی» در دابلین در مورد آماده کردن شیر کودکان و نوزادان در قُطیهای پلاستیکی توصیههایی برای به حداقل رساندن میزان رهایی ذرات پلاستیک داده شده است.
این گزارش که در نشریه «نِیچِرفود» به چاپ رسیده است، روی مایکروپلاستیکهایی که در قُطیهای شیر ساخته شده از «پلی پروپیلین» ساخته شده تمرکز میکند.
«پلی پروپیلین» رایجترین نوع پلاستیک در جهان است که به ویژه در تهیه و نگاهداری غذا مثل ظرف غذا، چاینک و قُطی شیر نوزادان و کودکان خُردسال به کار میرود. اما تیم پژوهشگران میگوید قابلیت این پلی پروپیلین در رها کردن ذرات پلاستیک هرگز کاملاً مورد آزمایش قرار نگرفته است.
محققان میزان در معرض مایکروپلاستیک قرار گرفتن کودکان دوازده ماهه را در ۴۸ کشور و منطقه جهان بررسی کرده و چنین نتیجهگیری کردهاند:
- قُطیهای شیر نوزادان و کودکان که از پلاستیک پلی پروپیلین ساخته شدهاند، میتوانند در هر لیتر شیر یا مایع تا ۱۶ میلیون ذره مایکروپلاستیک و تریلیونها ذره نانو پلاستیک رها کنند.
- ضدغونی قُطی با آب داغ به گونهای قابل توجه به رهایی مایکروپلاستیکها افزوده و میزان آن را در افزایش دما از ۲۵ درجه سانتیگراد تا ۹۵ درجه سانتیگراد، از ۰. ۶ میلیون به ۵۵ میلیون ذره در هرلیتر شیر یا مایع میرساند.
- دیگر وسایل خانگی مثل چاینک و ظرفهای نگاهداری غذا که از پلی پروپیلین ساخته شدهاند نیز به همین میزان پلاستیک وارد غذا میکنند.
- میانگین میزان پلاستیکی که از این راه وارد بدن کودک میشود بیش از یک میلیون ذره مایکروپلاستیک است که بیشترین میزان بالقوه آن در منطقه اقیانوسیه، امریکای شمالی و اروپا دیده میشود.
- تعدیل میزان و نحوه ضدعفونی بطری شیر کودک میتواند به مقدار قابل ملاحظهای از نشت پلاستیک به داخل شیر یا مایعات بکاهد.
در این پژوهش در مورد نحوه ضدغفونی شیشه شیر مصنوعی نیز توصیه شده است:
- قُطی شیر را طبق راهنمای سازمان بهداشت جهانی ضدعفونی کنید.
- برای جوشاندن و ضدعفونی آب از چاینک یا ظروف غیرپلاستیکی مثل شیشه یا فولاد ضدزنگ استفاده کنید.
- قُطی یا بوتلهای ضدعفونی شده را دستکم سه بار با آب ضدعفونی شده و نیمگرم آبکشی کنید.
- آب را در ظرف غیرپلاستیکی یا روی اجاق بجوشانید.
- شیر خشک را در یک ظرف غیرپلاستیکی با آب ۷۰ درجه آماده کنید.
- بگذارید شیر به میزان دمای اتاق نیمگرم شود و سپس آن را به داخل بوتل پلاستیکی با جنس مرغوب بریزید.
در این گزارش آمده که شیر مصنوعی نباید بار دیگر در ظرفهای پلاستیکی و به ویژه در مایکروفر گرم شود، بوتل را به شدت تکان ندهید و از دستگاههای فوق صوت برای تمیز کردن بوتل شیر کودکان و نوزادان استفاده نکنید.
پرفسیور جان بلند، استاد دانشکده شیمی دانشگاه ترینیتی که در این تحقیقات شرکت داشته میگوید: «وقتی این نتایج را در آزمایشگاه مشاهده کردیم به سرعت متوجه پیامدهای احتمالی آن شدیم. آخرین چیزی که میخواهیم ایجاد نگرانی در والدین آن هم جایی است که اطلاعات کافی در مورد عواقب ورود مایکروپلاستیکها در بدن کودکان نداریم.»
او افزود: «ما از مقامات میخواهیم راهنماهای موجود در مورد آماده کردن شیر خشک را با استفاده از بوتلهای پلاستیکی مورد بررسی مجدد قرار دهند. این که با تغییر عادت ضدعفونی (بوتل شیر) و آماده کردن شیر خشک امکان کاهش خطر ورود پلاستیک به بدن وجود دارد اهمیت زیادی دارد.»