کودکخبر، کابل: سوءاستفاده از کودک نه تنها خود قربانی را رنج میدهد، بلکه بر تمام کسانی را که در محیط او زندگی میکنند، تحت تاثیر قرار میدهد. یک کودکی که مورد سوءاستفاده قرار گرفته باشد، ممکن است خودش در آینده به یک سوءاستفاده کننده مبدل شود.
این دور از تفکر و غیرقابل باور است که یک کودکی را که دوست داشته باشید و بدون موجب به او حمله کنید و آسیببرسانید. اما، بدبختانه، سوءاستفاده از کودکان در مقایسه با آنچه ما تصور میکنیم، شایعتر است. این ممکن است حتی در جلوی چشم ما، در جامعهی ما و یاهم حتی در داخل خانوادهی ما اتفاق بیافتد.
سوءاستفاده از کودکان در تمام سطوح اجتماعی، اقتصادی و جنسیتی رخ میدهد. در حقیقت، طبق آمار سازمان صحی جهان، «WHO»، یکچهارم بزرگسالان گزارش دادهاند که در دورهی کودکی مورد سوءاستفادهی فزیکی قرار گرفتهاند. به عبارت دیگر، ۲۵ درصد زنان و مردان در دورهی کودکیشان در معرض سوءاستفاده قرار گرفتهاند. خوشبختانه برخی از نشانهها و علایم هشداردهنده وجود دارند که کمک میکند تا سوءاستفاده از کودکان را تشخیص بدهیم.
چطور میتوان سوءاسفتاده از کودکان را تشخیص داد؟
فراتر از آنچه آشکار میشود، ممکن است از خودتان سوال کنید که فریاد کشیدن بالای کسی یا شوخی کردن با کودکی، سوءاستفاده دانسته میشود. برای اینکه یک تصویر واضح بگیرید، میتوانید مروری بر انواع سوءاستفادهها که برسلامت فزیکی و روانی کودکان خیلی مضر و ناگوار پنداشته میشود، بررسی کنید:
الف- سوءاستفادهی فزیکی و روانی: این شامل نشان دادن محبت به کودک نمیشود، پاسخ به نیازمندیهای احساسیشان نیست و زمانی که آنان به دنبال جلب توجه هستند، این مسایل را رد میکنند. این نوع از سوءاستفاده شامل توهین و تحقیر کردن و همچنین گفتن این که این کودک به مراتب بیارزشتر از فلان چیز و کس است. این مساله را با رفتار خود نشان میدهید. همچنین این نوع سوءاستفاده شامل منزوی ساختن کودک در محیط خانواده و جامعه میشود. این سختترین نوع سوءاستفاده است که کمتر شناسایی و تشخیص میشود.
ب- سوءاستفاده فزیکی: این شامل آسیب رساندن به یک کودک میشود. با اینحال، این آسیبها و صدمات ممکن است آسیبهای نامحدودی باشد. اما، بازهم شامل آسیبهای فزیکی ویا انواع دیگری از اهمالی میشود که نیازمند مراقبتهای صحی میباشد.
ج-بدرفتاری فزیکی یا عاطفی: این شامل واگذاری یک کودک به حالت خودش است که به نیازمندیهایش توجهی نشود. البته این شامل نیازهای اساسی مانند غذا، لباس، خانه، تحصیل و مراقبتهای صحی و امنیتی نیست. بیتوجهی به برآورده کردن نیازهای یک کودک، نوعی از بدرفتاری عاطفی است.
د-سوءاستفادهی جنسی: این شامل اجرا و یا نمایش گستردهی از حرکات سکسی بر کودک میباشد که حتی ممکن است شامل تهدید و توهین کلامی هم گردد.
۹ علامت سوءاستفاده از کودکان
«هرشب صدای داد و فریاد کودکان را میشنیدم و من باور کرده بودم که کسی میزند.» این را یک مادر در بارهی یکی از همسایههایش گفت. از زمانی که او در بارهی سوءاستفاده از کودکان مشکوک شد، به مقامهای مسوول اطلاع داد. متاسفانه آنها هم این حالت را تایید کردند. این مادر افزود:«زمانی که یک کودک هفت ساله دروازه را باز کرد، ظاهرش سرزنده و مطبوع دیدم و فکر کردم که غیرممکن است که او مورد سوءاستفاده قرار باشد.»
بصیرت و فراست برخی اوقات به مردم کمک میکند تا شرایط مخاطرهآمیز را تشخیص بدهد. با اینحال، این کافی نیست که تشخیص بدهیم که یک کودک مورد سوءاستفاده قرار گرفته یا نه.
زمانی که یک کودک در یک خانوادهی زهرآگین زندگی میکند، در آنجا الگوهایی از رفتارهای توهینآمیز وجود دارد. اینجا ۹ علامت از سوءاستفاده از کودکان وجود دارند. لطفاً اجازه دهید هریک از آنان را خلاصه تشریح کنیم.
اول: انکشاف در عقبگرد
کودکانی که مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند ممکن است در سنین جوانتر برخی از رفتارهایی را از خود بروز دهند. برخی از نمونههایی آن عبارتاند از مکیدن انگشت، تر کردن بستر خواب، ترس از تاریکی یا ترس از غریبهها میباشند.
دوم: خودداری از رفتن و دیدن محلات و افراد خاص
یک کودک مورد سوءاستفاده قرار گرفته ممکن است از خود نگرانی و اضطراب خاصی نشان بدهد. آنها ممکن است نشانههایی از اضطراب یا ترس را هنگام بازگشت به خانه از خود نشان بدهند. برعلاوه، آنان ممکن است بیم و ترس غیرمعمولی از افراد و جاهای مشخصی داشته باشند.
سوم: بینظمی در خوردن
فشار، ترس و اضطراب که از علل سوءاستفاده پنداشته میشود، میتواند منجر به تغییر رفتارهای تغذیه کودک شود. این میتواند باعث کاهش وزن و یا افزایش وزن گردد.
چهارم: بینظمی در خواب
یک کودک مورد سوءاستفاده قرار گرفته ممکن است نشانههایی از خستگی یا خستگی ناشی از کم خواب بودن نشان بدهد.
پنجم: ضعف در آموزش و کمالگرایی
غیرحاضری بیش از حد یا بیتوجهی در صنف، ممکن است نشانهی از سوءاستفاده از یک کودک باشد. از جانب دیگر، برخی از کودکان مورد سوءاستفاده قرار گرفته همچنین ممکن است برای بهدست آوردن عشق و محبتی که در خانواده برایش ممکن است وجود نداشته باشد، خود را کمالگرا نشان بدهد.
ششم: عدم رعایت مسایل شخصی و صحی
کودکان مورد سوءاستفاده قرار گرفته ممکن است بیتوجه به نظر برسند. همچنین آنان ممکن است ژولیده به نظر برسند و لباس مناسب در آبوهوای متفاوت نپوشند.
هفتم: رفتار خطرناک
کودکان مورد سوءاستفاده قرار گرفته میتوانند جرأت انجام کارهای خطرناکی مثل مصرف مواد مخدر، نوشیدن الکول و یا حمل سلاح را داشته باشند.
هشتم: بروز دادن رفتارهای جنسی غیرمناسب
کودکان مورد سوءاستفاده قرار گرفته ممکن است رفتارهای جنسی بیشماری از خود نشان دهند. آنان حتی ممکن است به صورت واضح از زبان سکس و روابط جنسی استفاده کنند.
نهم: صدمات ناشناخته
وقوع مکرر سوختگیها ویا هم کبودیها، میتواند نشانهی از سوءاستفاده از کودکان باشد؛ بهویژه این که تشریحات در بارهی عامل این سوختگیها و کبودیها قابل قناعت نباشد.
چه کار باید بکنیم؟
تمام این چیزهایی که در بالا یادآوری کردیم، تنها نشانههای هشداردهنده در بارهی سوءاستفاده از کودکان میباشند. بههرحال، اگر ثابت شده باشد که یک کودک مورد سوءاستفاده قرار گرفته است، باید اقدام کنید. حتی اگر این کار را نکنید، این مهم است که اطمینان حاصل کنید که کودکتان از او حمایت میکند. با پولیس، یک روانشناس یا مشاور مکتب در تماس شوید. این درستترین چیزی است که انجام میدهید.
برخی اوقات، کودکان حتی متوجه نیستند که آنان مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند. در اکثر موارد، خود والدین یا اعضای نزدیک خانواده که تصور میشود آنان را دوست دارند، کسانی اند که سوءاستفاده میکنند. به این ترتیب، تاثیر روانشناختی این مساله خیلی مهم است و به همیندلیل ضربهی که از آن میبینند، ترس نامرئی آن تا بزرگسالی وجود دارد.
البته این مساله به نوع سوءاستفادهی که از کودکان میشود، بستگی دارد. یک فردی که در کودکی مورد سوءاستفاده قرار گرفته، در بزرگ سالی ممکن است از مشکلات روانشناختی ذیل رنج ببرد:
الف: اضطراب: کسانی که مورد تجاوز یا سوءاستفاده قرار گرفتهاند، ممکن از افراد و موقعیتهایی که مورد سوءاستفاده قرار گرفته به یاد داشته باشند و بترسند. آنها ممکن است از رابطه جنسی، کارهای اجباری هراس داشته باشند و ترس و وحشت ناگهانی به آنان دست بدهند.
ب: خشم: آنان ممکن است نسبت به کسانی که مورد استفاده قرار دادهاند و حتی نسبت به خود احساس خشم شدید بکنند؛ به ویژه زمانی که آنان معتقد میشوند که باید روند سوءاستفادهها را متوقف بسازند.
ج: رفتارهای مخرب با خود: یک شخص بزرگسالی که در کودکی مورد سوءاستفاده قرار گرفته، میتواند به یک معتاد مواد مخدر و الکول مبدل شود. آنان حتی ممکن است به خودش صدمه بزند و حتی میتواند فرصتهای انکشاف حرفوی و عاطفی یک محیط را سبوتاژ کنند.
متاسفانه، وحشتناکترین و تراژدیترین چیزی که میتواند برای اشخاص بزرگ سالی که در کودکی مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند رخ دهد، این است که خود آنان به یک سوءاستفادهکننده و آزاردهنده مبدل میشوند. چرخهی این بد طینتی و شرارت میتواند به نسلهای بعدی هم ادامه یابد.
فایق آمدن بر سوءاستفاده از کودکان
مداخلهی روانشناختی میتواند اثرات سوءاستفاده را برعکس بسازد و به درمانهای اولیه عاطفی کمک بکند. به طور کلی، اجازه میدهد از چیزهایی را که مثل درد، سرخوردگی و ترس رنج میبرد، کشف کرده و در مقابل آن احساس امنیت بدهد. برعلاوهی رواندرمانی، تکنیکهای مراقبت، چگونه نقش بازی کردن و حمایت از گروههای آسیبپذیر نیز میتواند مفید باشد. همچنین کارهای هنری نیز میتواند به توسعه و پدیدار شدن استعدادهای پنهانی در دورهی التیامبخشیدن مفید واقع شود.
به صورت کلی، والدین باید بدانند که روش تربیت و پرورش آنان بر آیندهی کودکان تا چه حدی تاثیر میگذارد. بنابراین، والدین باید درنظر داشته باشند کودکانی که رشد میکنند و بزرگ میشوند، روزی در جمع بزرگسالان قرار میگیرند. سپس، تمام آنها در خانوادهی خود مطابق به هرآنچه که مواجه بوده مثل عشق، مواظبت و احترام، رشد کرده و برخورد به مثل میکنند.
از همینروست که چرا باید متوجه تکنیکها و نحوهی فرزندپروری خود باشیم. با توجه به تمام موارد بالا، آنچه را که لازم میدانید به صورت جدی بهدنبال یافتن راههای حل آن باشید و مطمین باشید که الگوهای سوءاستفاده از کودکان تداوم نمییابد.
ترجمه: ظفرشاه رویی
منبع: Step to Health