Tainc C
منبع: Firstcry Parenting
#کودکخبر، کابل: به مقایسه گرفتن یک کودک با دیگر همسن و سالانش غالباً به منظور ایجاد انگیزه در کودک صورت میگیرد. اما این کار یک تاثیر وارونه بر روی کودک میگذارد طوری که کودک احساس حقارت میکند و به خودباوری او آسیب وارد میشود. روحیه رقابتی در کودک بسیار خوب است، اما به آنها یاد دهید که بهتر بودن آنها از بقیه میتواند گاهی اوقات مضر هم باشد. چون درمان آسیبهای احساسی عمیق که به فرد وارد میشود دشوار است و منجر به خشونت، خصومت و رنجش و خشونت در فرد میشود. تمامی این خصوصیتها در رشد تدریجی دانش کودک مضر اند. این همان دلیلی است که چرا والدین باید خیلی محتاط باشند.
چرا والدین کودکان خود را به مقایسه میگیرند؟
هر پدر مادری آرزوی این را دارد تا موفقیتهای فرزندش را در تمامی زمینهها ببیند اما کمی بعد متوجه میشوند با مقایسه کردن کودکان هیچگاه به این آرزو دست نمییابند. این یک تمرین رایج برای والدین است تا هرتلاشی بکنند تا تکیهگاهی برای عملکرد کودکشان باشند. آنها احساس میکنند که این تکیهگاه بودن باعث میشود کودک مهارتهای یادگیریاش را افزایش دهد اما در عوض باعث اعتماد به نفس کودک میشود.
تنها دلیلی که والدین فرزندان کوچکشان را با بقیه مقایسه میکنند این است تا انگیزه رقابتی را در کودکشان ایجاد کنند. آنها حس میکنند این راه درستی است تا تواناییها و استعداد پنهان کودکشان را بیدار کنند تا از دیگران پیشی بگیرند. مقایسه کردن کودکان تنها راهی نیست که بتوان عملکرد خوردسالان را به بهترین سمت سوق داد. آنها باید بفهمند که هر شخصی برای خودش منحصر به فرد است و به او تواناییهای خاصی هدیه داده شده است. علاقه و استعداد آنها در زمینههای مختلف شکوفا میشود.
بیشتر بخوانید:
تبعیض قایل شدن میان کودکان و پیامدهای آن در بزرگسالی
عادتهای بد والدین که به سلامت کودکان صدمه میزنند
روابط میان خواهر و برادر؛ چطور به آنها کمک کنیم برای همیشه باهم صمیمی باشند
اگر والدین به طور مداوم رنجش و ناراحتی خود را بابت عملکرد ضعیف فرزندشان بیان کنند، شکست خواهند خورد و اعتماد به نفس کودک را از بین میبرند. نکات دیگری که والدین باید بدانند به آن اشاره شده است:
۱-هر کودک منحصر به فرد است و باید منحصر به فرد فکر کند
والدین باید زمانی را برای گوش دادن به کودکان خود اختصاص دهند. به عنوان یک انسان خاص همین که یاد میگیرد تا در مورد علاقه مندیها و چیزهایی که دوست ندارد صحبت کند، آنها فقط باید راهنمایی شوند نه اینکه تحت تاثیر افکار و عقاید والدینشان قرار بگیرند. باید به کودکان اجازه داده شود خودشان فکر کنند و به طریقی که خود میخواهند تصمیم بگیرند و این چیزی است که آنها چطور مهارتهای اعتماد، احترام و عشق را در خود افزایش میدهند.
۲-کودکان قطعات تزئینی نیستند
نباید والدین با کودکان همانند قطعات و لوازم برخورد کنند. نمیشود با آنها به عنوان شیء برای نمایش دادن در روابط اجتماعی برخورد کرد. با تنظیم اهداف غیرواقعی، آنها کودکان خود را استثمار میکنند و برایشان ناامیدی به بار میآورند و زندگی کودکان را نابود میکنند. باید با آنها با احترام و به عنوان شخص مستقل برخورد شود و نیاز دارند تا درک شوند و دوست داشته شوند.
۳-آموزش یک امتیاز خاص نیست، بلکه حق است
بعضی از والدین فکر میکنند اینکه اگر فرزندانشان را به یک مکتب مشهور و خوب بفرستند در حق فرزند خود لطف کردهاند. کسب آموزش و پرورش حق کودک است و این مسوولیت والدین است تا شرایط آموزش را برای کودکان فراهم کنند. والدین باید بفهمند که هدف اولیه بهترین آموزش این است تا یک فرد مسوول و خودباور بسازند نه اینکه آنها را فقط برای به دست آوردن شغل و پول ترغیب کنند.
تاثیرات منفی مقایسه کردن کودکان
حتی زمانی که والدین میخواهند از مقایسه کردن کودک دست بردارند اما در نهایت بازهم این کار را میکنند. بهنظر میرسد این یک رفتار انسانی غیرقابل اجتناب است و والدین لازم است تا از این تمایل اجتناب بورزند. کودکان واکنش خوبی نسبت به محدودیتهای منفی و مقایسه کردن با دیگران نخواهند داشت و این کار بیشتر آنها را زمینگیر میکند. تاثیرات منفی مقایسه کردن در قرار ذیل است:
۱-افزایش رقابت بین خواهر برادرها
اگر شما به عنوان والدین کودکانتان را با خواهر برادر کوچکترش مقایسه کنید این کار باعث افزایش چشم و همچشمی میشود و ممکن است کودک شما شروع به بدرفتاری، دعوا کردن یا حتی آسیب زدن به کودک دیگرتان کند و با او با خشونت رفتار کند.
۲– گوشهگیر میشود
وقتی کودکی با خواهر یا برادر، دوستان یا دیگر کودکان همسنوسالش مقایسه میشود احساس بیاعتبار بودن میکند و سعی میکند تا از شما فاصله بگیرد. حتی ممکن است بعدها هنگامی که بزرگ میشود منجر به مشکلات رشدی یا رفتاری در او شود.
۳-استعداد کودک سرکوب میشود
وقتی از استعداد کودک قدردانی نشود و به طور دایم با دیگران مقایسه شود، استعداد او شکوفا نخواهد شد و به مرور زمان استعداد و تواناییهای بالقوهی خود را از دست خواهد داد.
۴-دچار بیدقتی و بیخیالی میشود
اگر کودکی متوجه شود دیگران بیشتر از او توسط والدینش ستوده میشوند، او احساس نادیده گرفته شدن میکند و بعد از آن هیچگاه تلاش نمیکند تا رضایت آنها را جلب کند.
۵-از تعامل اجتماعی خودداری میکند
اگر کودکی همیشه توسط والدین خود مورد شماتت تمسخر قرار بگیرد، به مرور زمان در حضور والدین از بودن در جمع دوری میکند.
۶-آدم بیارزش میشود
زمانی که کودکی با دیگران مقایسه میشود اعتماد به نفساش خُرد میشود. اگر احساس اینکه “من برای هیچ کاری خوب نیستم” در او شکل بگیرد باعث بدتر شدن عملکرد او حتی در آینده میشود.
۷-باعث خودباوری کودک میشود
هرگاه کودکی باور کند که او بهاندازهی کافی برای عملکرد خوب داشتن توانا نیست، رشد او مختل میشود. او همیشه فکر خواهد کرد که او هیچگاه قادر نخواهد بود تا انتظارات والدیناش را برآورده کند.
۸-استرس ایجاد میکند
به پدر و مادر، نباید کودک خود را تحت فشار بگذارید تا احساس کنند باری بر دوش شما هستند. اگر چیزی او را آزار میدهد با صحبت کردن با او دنبال راهحل باشید. استرس کودکان آثار بدی را به دنبال خواهد داشت.
راهکارهای مثبت مقایسه کردن کودکان چیست؟
انتقاد منفی یک عامل زیانآور برای رشد و بهبود کودک است. راههای خاصی برای مقایسه مثبت وجود دارد که قرار ذیل است:
۱-حمایت و عشق بدون قیدوشرط
قدردانی از کودک در جمع روحیه کودک را افزایش خواهد داد. کودک باید مورد احترام قرار بگیرد و کلی عشق و حمایت از خانوادهاش دریافت کند.
۲-توقعتان واقعبینانه باشد
این اشتباه را نکنید که اهداف دور از واقعیت برای کودکان خود داشته باشید. همیشه سعی کنید تا استعدادهای بالقوه ذاتی کودکان خود را کشف کنید و به او کمک کنید تا در آن زمینه پیشرفت کنند.
۳–از نقاط قوتشان قدردانی کنید
هرکاری که کودک شما به خوبی انجام دهد، باید سخاوتمندانه مورد تقدیر قرار بگیرد. قدردانی کردن به کودک کمک خواهد کرد تا اعتماد به نفس مواجهه با دنیا را به دست بیاورند.
۴- کمک کنید تا با ضعفهایش مقابله کند
اگر در مورد نقاط ضعف کودک خود آگاه هستید باید او را حمایت کنید و به او کمک کنید تا بتواند از عهدهی آنها برآیند. البته این کار آسان نیست و میتواند از طریق حمایت و انگیزش بیقید و شرط شما به دست بیاید.
۵– مقایسه نکنید و محک بزنید
اگر بهجای انتقاد کردن، با روشهای واقعی او را محک بزنید او عملکردش را بهتر خواهد کرد. در این مرحله اعتماد به نفس و خودارزشی بیشترین اهمیت را دارند.
مقایسه کردن و رقابتی کردن رفتارهای کودکان، بیشتر میان والدین رایجتر است. فشارهای ناروا گاهی اوقات به خاطر عملکرد کودک باعث پسرفت کودک میشود اما نتایج منفی خواهد داشت. شما نباید لذت زندگی کردن را از کودکان بگیرید و باید به او فضای کافی برای رشد بدهید تا ارزشهای خود را اثبات کند. هیچ کسی در همهی زمینههای ورزشی یا آکادمیک دارای عملکرد کامل و عالی نیست. بنابراین تنها چیزی که کمک کننده است رویکردهای مقایسه کردن مثبت است.