کودک‌خبر صدای بلند کودکان
منبع: WOW Parenting
کودک‌خبر، کابل: تربیت فرزند یکی از سخت‌ترین کار‌هایی است که بر عهده پدران و مادر‌ان است. همگام با رشد کودکان نیاز به تربیت و کنترول آن‌ها بیشتر شده و صبر و شکیبایی بیشتری می‌طلبد. چالش‌ها با کودک بیشتر و بیشتر می‌شود، تا جایی که برخی از پدران و مادر‌ان از تربیت فرزند خود دل‌سرد می‌شوند و با استفاده از تنبه بدنی سعی می‌کنند، کنترول او را در دست بگیرند. آگاهی از عواقب تنبیه بدنی در کودکان موجب می‌شود تا پدران و مادر‌ان قبل از برخورد فیزیکی با کودک، به تاثیرات روحی و روانی آن بیشتر بیندیشند. همیشه راه بهتری برای تربیت کودک وجود دارد.
چرا والدین با لت‌وکوب کودکان خود را تنبه می‌کنند؟
بیشتر بخوانید: کودکی که لت‌وکوب شود، لت‌وکوب می‌کند
در بیشتر موارد، پدر و مادر از روی ناچاری مجبور به تنبیه بدنی کودک می‌شوند. آن‌ها ممکن است تمام روش‌های دیگری را که آموخته‌اند اجرا کنند و ناکام شوند و تنها راه باقی‌مانده برای‌شان استفاده از زور و تنبیه بدنی باشد. اما پس از مدتی، تنبیه بدنی مانند زدن به پشت کودک به شکل یک اتفاق عادی و هر روزه در می‌آید که عواقب ناگواری در پی دارد. از آنجایی که تنبیه بدنی ساده‌ترین روش در برخورد با اشتباه‌های کودک است، این دور باطل هم‌چنان ادامه می‌یابد. برخی از پدران و مادر‌ان نیز ممکن است از روی خشم و یا ترس به لت‌وکوب کودکان‌شان رو بیاورند و این به واکنش طبیعی آن‌ها در مقابل خطا‌های کودک تبدیل شود.
تاثیرات تنبیه بدنی کودکان
۱. خلق ذهنیت سیلی زدن
کودکان از رفتار پدر و مادر خود، چگونه زندگی کردن را می‌آموزند. تنبیه بدنی کودک و روا داشتن رفتار خشونت‌آمیز نسبت به او، این باور ذهنی را در کودک ایجاد می‌کند که سیلی زدن رفتاری قابل پذیرش است و او نیز می‌تواند به دیگران صدمه بزند. به یاد داشته باشید، هنگامی که بر روی کودک خود دست بلند می‌کنید، این مجوز را به او می‌دهید که دیگران را مورد ضرب و شتم قرار دهد.
۲. بر شخصیت خود کودک تاثیر منفی می‌گذارد
عواقب تنبیه بدنی در کودکان بیش از آنکه فیزیکی باشد، عاطفی است. کودک در حال رشد، مشغول ساختن تصویری از شخصیت خودش است. هنگامی که شما به دلیل انجام کار اشتباهی کودک خود را سیلی می‌زنید، این تصویر فرو می‌پاشد و کودک دیگر برای خود احترامی قایل نخواهد بود. در او این باور شکل می‌گیرد که کودک بدی است و مانند یک زخم دردناک برای مدت طولانی آن را با خود حمل می‌کند.
۳. والدین بی‌ارزش می‌شوند
تنبیه کردن کودک باعث می‌شود که فرزندتان از شما بترسد و با بزرگ‌تر شدن از شما فاصله بیشتری بگیرد و کم‌تر احترام شما را رعایت کند. از سویی دیگر شما نیز ممکن است برای لحظه‌ای احساس رضایت کنید، اما مطمیناً در بلندمدت احساس بدی خواهید داشت.
بیشتر بخوانید: رفتار خشونت‌آمیز والدین با کودکان، به گذشته خودشان ارتباط می‌گیرد
۴. برای مدت طولانی در ذهن کودک باقی می‌ماند
به گفته پژوهشگران در دانشگاه میسوری، تنبیه در دوران کودکی، تاثیر منفی بر خلق‌وخوی آنان می‌گذارد. این پژوهش تایید می‌کند کودکانی که بیشتر سیلی خورده‌اند، چالش‌های بیشتری با پدر و مادر خود داشته‌اند. هم‌چنین مشخص شده که این شیوه تنبیه بر سلامت روان کودک تاثیر می‌گذارد و بروز مشکلات روان شناختی متعدد از عواقب تنبیه بدنی در کودکان خواهد بود.
۵. تنبه دیگر کارساز نیست
از سیلی زدن کودک، هیچ نتیجه خوبی حاصل نمی‌شود. تنها ممکن است احساس ترس را در آن‌ها نهادینه کند. تنبیه بدنی کودک هیچ گونه فایده‌ای در رشد جسمی و روانی کودک ندارد.
۶. خشونت تبدیل به رفتار اولیه می‌شود
پدر و مادر با تنبیه کودک نه تنها خودشان تحت تاثیر عصبانیت و خشم قرار می‌گیرند، بلکه دانه‌های خشم را در نهاد فرزندان خود می‌کارد. این بدان معنی است که فرزند شما در سال‌های رشد، دارای مشکلات عاطفی می‌شود. با سیلی زدن، شاید مشکلات در لحظه حل شوند، اما در واقع آن‌ها افزایش می‌یابند.
۷. والدین هنگام تنبه کنترول خود را از دست می‌دهند
سیلی زدن کودک ممکن است با یک سیلی یا ضربه آرام به پشت او آغاز شود. با این‌حال، مرز باریکی میان تنبیه و ضرب‌وشتم کودک وجود دارد که پس از مدتی از بین می‌رود. برای نمونه، اگر کودک دوباره آن اشتباه را تکرار کند، شما تصمیم می‌گیرید که ضربه محکم‌تری به او بزنید تا «یاد بگیرد» رفتار بهتری داشته باشد. بنابراین، به مرور زمان تنبیه بدنی کودک برای شما و کودک‌تان شرایط را وخیم‌تر می‌کند.
۸. عزت نفس کودکان پایین می‌آید
نتایج یک نظرسنجی نشان داده کودکانی که تنبیه بدنی شده‌اند، در بزرگسالی شخصیتی ضد اجتماعی، خودخواه و با عزت نفس پایین داشته‌اند.
۹. کودک دچار مشکل وزن می‌شود
دکتر دانا نیجای گامبیرر، مشاور و سکسولوژیست، معتقد است که تنبیه بدنی در کودکی موجب چاقی و اضافه وزن در بزرگسالی می‌شود. به گفته وی، «چاقی نتیجه پرخوری و کم تحرکی است. این رفتار‌ها مکانیزم‌های فرار از موقعیت‌های ناخواسته‌اند. هر دوی آن‌ها نشانه عزت‌نفس پایین و افسردگی هستند که منجر به کاهش اعتماد به نفس می‌شود. کمبود اعتماد به نفس موجب تشدید چاقی می‌شود و این چرخه معیوب ادامه می‌یابد.» تجربیات نامطلوب دوران کودکی، پیامد‌های طولانی مدتی در قالب ناامیدی، چاقی، افسردگی و سوء مصرف مواد مخدر دارند.
۱۰. ضرب‌وشتم خاطرات بد را به یاد می‌آورد
خاطرات کودک در مورد تنبیه شدن، لحظات شاد او را تلخ و سیاه می‌کند. یکی از وظایف اصلی پدر و مادر این است که هزاران خاطره شاد و دلپذیر برای کودک رقم بزنند. سیلی زدن باعث می‌شود تمام خاطرات مثبت کودکی ناخوشایند شود.
بیشتر بخوانید: هفت دلیل دروغگویی در کودکان و هفت راه جلوگیری از دروغ گفتن
روش‌های جایگزین تنبیه بدنی در کودکان
موارد بالا که شما را متعجب کرده و فکر می‌کنید که دیگه چه راه‌هایی برای انضباط وجود دارد، در این‌جا پنج روش انضباطی جایگزین تنبه بدنی وجود دارد که با به‌کارگیری آن می‌توانید فرزندان متعادل و خوب بزرگ کنید.
۱. مخالفت خود را بیان کنید
ساده‌ترین و موثر‌ترین روش تغییر رفتار کودک این است که به او بفهمانید رفتارش را نمی‌پسندید. اعتراض خود را به روشنی بیان کنید و دلایل‌تان را توضیح دهید. هنگامی که کودک ناراحتی و مخالفت شما را می‌بیند، ممکن است خود به خود آن رفتار را اصلاح کند. کودک نیاز به تایید شما دارد و اگر ناخشنودی شما را در نگاه اول ببیند، بر روی رفتارش تاثیر می‌گذارد. غر نزنید، کوتاه نیایید، مخالفت خود را بیان کنید؛ مخالفت شما باید به آرامی و روشنی بیان شود، بدون خشم و قلدری!
۲. گفتگوی کوتاه داشته باشد
هنگامی که کودک کار اشتباهی انجام می‌دهد، اولین و بهترین واکنش، صحبت کردن در مورد آن است. گاهی اوقات صحبت کردن با کودک پیرامون رفتار اشتباهش کافی است تا آن را اصلاح کند. در هنگام صحبت به عواقب رفتار ناپسند کودک اشاره کنید. کودکان گاهی اوقات نیاز دارند تا از زنجیره پیامد‌های رفتار اشتباه خود آگاه شوند.
۳. نادیده بگیرید
گاهی اوقات هنگامی که اشتباه‌های کوچک و ناچیز کودک مواجه می‌شوید، بهترین واکنش نادیده گرفتن آن است. برای نادیده گرفتن رفتار اشتباه کودک:
- در لحظه، تصمیم بگیرید که کار کودک را نادیده بگیرید.
- به طور نامحسوس رفتار او را زیر نظر داشته باشید.
- کاملاً آرام و راحت باشید به گونه‌ای که چهره شما حالت خاصی را نشان ندهد.
مشخص است که رفتارهای خطرناک یا زیان‌آور کودک را نباید نادیده بگیرید. این روش براساس این فرضیه است که کودک از توجه منفی (افزایش ناگهانی توجه شما)، نسبت به عدم توجه به او، رضایت بیشتری خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: والدین چگونه می‌توانند رفتارهای نادرست کودکان خود را تغییر دهند؟
۴. جداسازی و جایگزینی کنید
آیا کودکان بر سر یک بازیچه با هم جنگ و دعوا می‌کنند؟ آن را بردارید. هنگامی که بازیچه‌ی را از کودک می‌گیرید، به جای آن فعالیت سودمندی را جایگزین کنید.
دو قانون زیر را در نظر داشته باشید:
- جداسازی و جایگزینی را با آرامش انجام دهید.
- کودک را از وسیله‌ای جدا کنید که به رفتار بد او مرتبط است.
۵. هشدار دهید
هنگامی که کودک دست به کار اشتباهی می‌زند، به او هشدار دهید. در بسیاری از موارد، هشدار دادن موجب توقف آن کار می‌شود. هشدار به معنای تهدید نیست. تهدید برای ترساندن کودک است؛ اما هشدار به سادگی کودک را آگاه می‌کند که باید کارش را متوقف کند، زیرا عواقب ناگواری دارد. بهترین هشدار به گونه‌ای است که به وضوح محدودیت‌ها و پیامد‌های مرتبط با آن رفتار را مشخص کنید.
همواره به یاد داشته باشید که تنبیه بدنی هیچ جایگاهی در تربیت کودکان ندارد. عواقب تنبیه بدنی در کودکان به قدری ناگوار است که تا بزرگسالی آنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پس در هنگام عصبانیت، قدری تامل کنید و به جای تنبیه بدنی کودک به فکر راه حل‌های جایگزین باشید.
حرف آخر
شاید قانع کننده‌ترین تمرین از این تحقیق این باشد که هیچ‌کس اثبات نکرده است که ضرب‌وشتم برای کودکان مفید است. از این گذشته، رویکردهای دیگری نیز برای بدست آوردن تاثیرات مورد نظر وجود دارد. از این‌رو، باید تلاش خود را برای درک و استفاده از این گزینه‌ها متمرکز کنیم.
