بعضی از والدین بهندرت عکس کودکان خود را در رسانههای اجتماعی به اشتراک میگذارند، اما در عینحال پدر و مادرهایی هم هستند که از تمام کارها و حرکات روزمره کودکانشان عکس و فیلم منتشر میکنند.
بر اساس آمار منتشرشده در گزارشی با عنوان «کی در بارهی من چی میداند؟ » بهطور میانگین هر نوجوان ۱۳ ساله حدود ۱۳۰۰ عکس و ویدیو در رسانههای اجتماعی دارد که والدینش منتشر کردهاند، این در حالی است که کودک از حدود سنین ۱۱ تا ۱۶ سالگی در رسانههای اجتماعی شروع به فعالیت میکنند. اگر این کودکان روزانه ۲۶ بار در رسانههای اجتماعی دیده شوند، در نتیجه در ۱۸ سالگی نزدیک به هفتادهزار نوع اطلاعات مختلف از آنان ثبت شده است، اطلاعاتی از زمان بارداری و تولد کودک گرفته تا اولین روز مکتب یا جشن تولد و غیره. به این ترتیب، شرکتها، موسسات و افراد زیادی بهراحتی به تاریخ تولد، محل تولد، نام و نشانی مکتب و اطلاعات دیگر کودک دسترسی خواهند داشت.
پیامدهای جنگ و خونریزی برکودکان؛ نمایشگاه عکس از قربانیان جنگ توسط آیسیآرسی
به جز خطرات امنیتی و اطلاعاتی، میکاییل استورا (Michaël Stora)، روانشناس و محقق علوم انسانی، درباره بیضرر نبودن این پدیده جهانشمول توضیحاتی داده است. به عقیده او، فیسبوک یا اینستاگرام ویترینهاییاند که در آن کودکان برای لایک گرفتن و ارضای حس خودشیفتگی والدین به نمایش گذاشته میشوند. پیش از هرچیز باید در نظر داشته باشیم همانطور که صاحب بدن خود هستیم، صاحب تصویری که از ما ارایه میشود هم هستیم. این حق مسلم همه و از جمله کودکان است.
عکس گرفتن از کودکان و ثبت لحظات زیبا و یادآوری کردن روزهایی از زندگی کاری زیبا، بهحق و قابل قبول است، اما به اشتراکگذاری در ویترین رسانههای اجتماعی موضوع کاملا متفاوتی است. بهتر است بگوییم در رسانههای اجتماعی هر عکسی به اشتراک گذاشته نمیشود، بلکه عکسها با وسواس و دقت خاصی انتخاب میشوند تا عمدتا یک زندگی ایدهآل یا یک نگاه مثبت به زندگی را نمایش دهند. در نتیجه، این عکسها نمایانگر زندگی واقعی نیستند.
عکسهای ناب از زندگی و کار سخت کودکان خردسال در معادن زغال سنگ درهصوف
کاملاً روشن است پدر و مادرها به کودکان خود افتخار میکنند و از دیدن به راه افتادن آنها یا موفقیتهایشان خوشحال میشوند، اما چه نیازی است این لحظهها را با دیگران به اشتراک گذاشته شود؟ دیگرانی که لزوما آنها را نمیشناسند.
این به اشتراکگذاری احتمال دارد کودکان را تبدیل کند به نماینده آرمانهای والدین و ممکن است موجب به وجود آمدن احساس خودشیفتگی در والدین شود، خودشیفتگیای که دلیلش لایکها و نظرها و قضاوتهای دیگران است و البته فراموشی لحظههای واقعیای که ثبت نشدهاند.
گاهی هم این به اشتراکگذاری مانع از ایجاد احساساتی مانند اضطراب و احساس گناه در والدینی میشود که زیاد کار میکنند یا زمان کافی با بچههایشان سپری نمیکنند. این والدین ممکن است تحت تاثیر اهداف و نگاه دیگران قرار گیرند، که این پدیده از نظر روانی سالم نیست. ذوق کردن و افتخار به کودک لحظه شادی است که باقی ماندنش در همان محدوده خانواده کفایت میکند.
صدا از طریق کمره؛ برگزاری نمایشگاه عکس کودکان کمپنشین در کابل
بسیار مهم است در رسانههای اجتماعی از زندگی خصوصی کودکان و تصویری که از آنها ارایه میشود محافظت شود. در حال حاضر قانونی برای محافظت از عکس کودکانی که به سن قانونی نرسیدهاند وجود ندارد. این محافظت تا رسیدن به سن قانونی کودکان بر عهده والدین است. اما از سن قانونی به بعد، این حق در بسیاری از کشورها برای فرد محفوظ است، برای مثال در اتریش نوجوانی وقتی به سن قانونی رسید، از والدینش بهخاطر احترام نگذاشتن به زندگی خصوصیاش و به اشتراکگذاری لحظههای خصوصی زندگیاش شکایت کرد. آنها بیش از ۵۰۰ عکس از فرزندشان را در فیسبوک منتشر کرده بودند.
بهترین کار این است تا جای ممکن انتشار تصویر کودکانتان را محدود کنید. شاید تصویری که شما از آنها میسازید آن تصویری نباشد که آنها میخواهند در آینده از خود بسازند. اگر تصویرشان را به اشتراک میگذارید، بهتر است در گروههای خانوادگی یا در حلقه دوستان نزدیک باشد. حتی در این جمع محدود هم قبل از به اشتراک گذاشتن تصاویر، از آنها سوال کنید آیا دوست دارند عکسشان دیده شود یا نه. کودکان نباید ابزار فتیشها و ایدهآلهای والدین خود باشند. همچنین نباید آنها را قربانی ایدهآلهای رسانههای اجتماعیای کرد که در تلاشی مداوم میخواهند جهان را کامل و بینقص نشان دهند.