سیدحسن حسینی
گزارش بخش ثبت واقعههای جنایی سارنوالی هرات، حکایت از افزایش بیپیشینهی تجاوز جنسی بر کودکان پسر دارد. بر بنیاد آمار سارنوالی هرات، طی سال گذشتهی خورشیدی به شش کودک پسر در این ولایت تجاوز جنسی شده است. آمار ثبت شده در کتاب «واقعات بخش جنایی و اخلاقی» سارنوالی هرات نشان میدهد در هشت ماه گذشته در هرات و ولسوالیهای آن به ۲۵ کودک پسر تجاوز جنسی شده است.
مهوش جمشیدکریمی، سارنوال ابتدایی شهری هرات به روزنامهی ۸صبح، گفته که روند رو به افزایش میزان جرایم اخلاقی از جمله خشونت جنسی به کودکان سبب نگرانی این نهاد شده است.
او تصریح میکند که هنوز حدود چهار ماه تا پایان امسال مانده است و امکان دارد در تمام سال، گراف خشونت جنسی بر کودکان پسر بیشتر شود.
خانم کریمی به این نظر است که آگاهی مردم، اعتماد به دستگاه قضایی و افزایش جمعیت میتواند تاثیر مستقیمی بر بلند رفتن میزان ثبت چنین وقایع داشته باشد. او همچنان میافزاید که بین رشد جمعیت و افزایش پدیدهی خشونت جنسی بر کودکان پسر، رابطهای مستقیم است. به بیان وی، جمعیت زیاد سبب شده که بیبندوباریهای اجتماعی هم رو به افزایش بگذارد و همین قضیه میتواند نقش مهمی در افزایش این جرم داشته باشد.
او تاکید میکند که اکثر عاملان خشونتهای جنسی و حتا متجاوزان به کودکان، ملاهای مساجد، دکانداران محل و وابستهگانشان هستند و در اکثر پروندهها سن فاعلان بالاتر از ۵۰ سال و سن کودکان قربانی هفت تا ۱۸ سال بوده است.
نیاز به پژوهش فراگیر
با اینحال، به نظرعلی کاوه، جامعهشناس و استاد دانشگاه هرات، برای دریافت آمار دقیق خشونت بر کودکان پسر در یک ولایت، باید بررسیهای همهجانبه و پژوهشی شود. به گفتهی او، برای دریافت رقم درست افزایش یا کاهش خشونت بر کودکان، نیاز است که آمار چند سالهی مراکز دولتی و خصوصی را که در این زمینه فعالیت میکنند، مطالعه کرد. از دید وی بین افزایش جمعیت و افزایش میزان خشونت جنسی بر کودکان رابطهای مستقیمی نیست.
آقای کاوه میافزاید که عوامل متعددی از جمله بلند رفتن سن ازدواج، فقر جنسی بین جوانان، الگوگیری نامناسب از تولیدات رسانهای، جدایی پدر و مادر، اعتیاد و بیکاری میتواند بر بلند رفتن گراف خشونت جنسی بر کودکان تاثیر داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
موارد تجاوز جنسی بر کودکان در هرات افزایش یافته است
کارفرمایان از کودکان سوء استفاده جنسی میکنند
چگونه میتوان از آزار و اذیت جنسی کودکان جلوگیری کرد؟
در دسترس بودن کودکان کار برای مجرمان نیز، عامل مهم دیگری است که از دید آقای کاوه میتواند بر افزایش میزان خشونت جنسی بر آنان تاثیر بگذارد.
در هرات بین شش تا هشتهزار کودک در جادهها و محلات عمومی مشغول به کارند.
پیش از این شاخهی ولایتی موسسهی صحی و انکشافی برای جوانان دریافته بود که در شش ماه اول سال جاری میلادی، به پنج کودک کار تجاوز شده و نیز ۱۷۴ کودک قربانی آزار و اذیت جنسی شدهاند. همچنان گزارش این نهاد از سال ۲۰۱۸ میلادی حکایت دارد که دستکم ۴۵۹ کودک مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفتهاند.
نگرانی کمیسیون حقوق بشر
در همینحال، کمیسیون حقوق بشر در هرات با نگرانی از افزایش خشونت جنسی بر کودکان، آن را تکاندهنده خوانده و میگوید که دولت باید با برنامههای منظم و منسجم برای خانوادهها و کودکان آگاهی بدهد.
محمدعارف سعید، سرپرست دفتر ولایتی کمیسیون مستقل حقوق بشر در هرات به ۸صبح گفته که نشر و پخش آگهیهای آموزشی به کودکان در مکاتب و از طریق رسانهها به خانوادهها میتواند در کاهش میزان این پدیده تاثیر مستقیم داشته باشد. به گفتهی او، نیاز است که نهادهای همکار با دولت برای تامین حقوق کودکان دست به کار شوند و آرامآرام زمینهی اشاعهی اطلاعات مورد نیاز در این خصوص فراهم شود. او همچنان دولت را مسوول اصلی رسیدهگی به این نوع پروندهها دانست و نظر داد که باید بر مبنای قانون با مجرمان برخورد قانونی شود.
اجماع جهانی برای حقوق کودکان
برای حمایت از حقوق کودکان، در سال ۱۹۸۹ کشورهای جهان تصمیم به ایجاد «کنوانسیون حمایت از کودکان» گرفتند و تا اکنون ۳۰ سال از عمر این سند میگذرد.
افغانستان هم در کنار سایر تعهدات بینالمللیاش شامل این کنوانسیون شده و برای پشتیبانی از کودکان، قانون حمایت از طفل را به تأسی از احکام مواد هفتم و پنجاه و چهارم قانون اساسی وضع و در ۱۵ فصل و ۱۰۶ ماده ترتیب کرده است.
با اینحال، قانون حمایت از کودک و پیوستن به کنوانسیون حمایت از کودک نتوانسته سبب بهبود اوضاع برای کودکان در هرات و سایر ولایتهای کشور شود. گفتهها و شواهد نشان میدهد که در مناطق دور و نزدیک شهرها و ولسوالیهای هرات همهروزه شمار زیادی از کودکان مورد آزار جنسی قرار میگیرند، اما برخی از خانوادهها به دلیل «شرم زمانه» به پولیس و مراجع عدلی و قضایی شکایت نمیکنند.