منبع: HealthLine
#کودکخبر، کابل: آموزش و یادگیری همیشه بهمعنای یاد گرفتن نکات علمی و تاریخی نیست. دامنه درسها و مهارتهایی که کودکان باید یاد بگیرند، محدود نیست. در روزهایی که درنتیجه همهگیری ویروس کرونا مکاتب آنلاین شدهاند، بهتر است پدر و مادرها کمی برنامه درسی را تغییر دهند. در کنار ریاضی و جغرافیا، مهارتهای زندگی را هم به فرزندانتان یاد دهید. در این مطلب، مهارتهایی را به شما معرفی میکنیم که آموزش آن به کودکان مفید است. این مهارتها باعث میشوند زمانتان را با کودکان بهتر سپری کنید.
کودکان نوپا و دوره کودکستان
۱– قراردادن اسباببازیها در سطل مخصوص
کودکان نوپا دوست دارند که اسباببازی را در سبد یا ظرف بگذارند یا آنها را خالی کنند. وقتی زمان جمعکردن اسباببازیها میرسد و کودک همه آنها را در سبد یا سطل مخصوصی میگذارد، به فرزندتان آفرین بگویید.
۲-قراردادن لباسهای چتل در سطل مخصوص
این مهارت احتمالاً به درد شوهران هم میخورد. یک سبد یا سطل برای کل خانواده هم کفایت میکند؛ اما اگر میتوانید، برای کودک سطل مخصوصی در اتاقش بگذارید تا لباسهای چتلش را در آن بگذارد.
۳-لباس پوشیدن
این روزها که بیشتر وقتتان را در خانه سپری میکنید، فرصت خوبی است برای اینکه کودکان لباس پوشیدن را تمرین کنند. مهم نیست که لباسها هماهنگ نباشند. با تمرین و در گذر زمان، کودکان تطبیقدادن لباسها باهم را هم یاد میگیرند.
۴-استفاده از ابزار ظروف
استفاده از قاشق، چنگال و حتی کار با چاقوی میوهخوری را از سن پایین به کودکان یاد بدهید.
۵-بازیابی احساسات
کودکان همانطور که یاد میگیرند سطل اسباببازی را پر کنند، باید یاد بگیرند سطل احساسات را هم پر کنند. به کودکتان یاد دهید که وقتی غمگین است یا کسی او را ناراحت کرده یا نیاز به صحبت رودررو دارد، بهعبارتی هروقت ذخیره احساسیاش تمام شده است، به شما بگوید.
۶-نه گفتن به شوخیهایی بیمزه
غلغلک دادن کودک خیلی هم لذتبخش است تا وقتی که خود کودک بخواهد. بهمحض اینکه کودک بگوید بس است، غلغک باید متوقف شود. این حق آنهاست که درباره اینکه چهکسی آنها را لمس میکند، تصمیم بگیرند. این مساله نباید موضوعی غیرعادی باشد، بلکه باید امری طبیعی به نظر برسد.
۷-نه گفتن به بوسه و بغل کرد
مانند غلغک، اینجا هم حق کودک است که اجازه ندهد او را بغل کنند یا ببوسند. او هم مجبور نیست دیگران را ببوسد یا بغل کند. این موضوع را از سن کم به کودکان گوشزد کنید.
۸– فرارکردن از سلاح
به کودکان یاد بدهید که اگر تفنگ یا چاقویی بزرگ دیدند، هرگز به آنها دست نزنند، فرار کنند و به بزرگترها خبر بدهند.
۹– شستوشوی درست دستها
این آموزشی است که شاید کودکان خُردسال شما بتواند به بزرگسالان دیگر هم یاد دهد. بنابراین پاداش میگیرد.
۱۰- تا جایی که می توانند برای خودشان صحبت کنند
هر زمان ممکن است کودکی که در دوره کودکستان قرار دارد را تشویق کنید که درباره موضوعاتی که به او مربوط است، حرف بزند و خجالت نکشد. وقتی اسمش یا سنش را میپرسند یا هنگامی که پیشخدمت رستورانت درباره غذا از او میپرسد، کودک را تشویق کنید که پاسخ دهد. دانستن اینکه میتواند نظرش را بیان کند برای کودک سودمند است.
کودکانی در دوره آغاز مکتب
۱۱– لباسشویی
شاید برای کودک هفت ساله لباسشویی جذاب باشد، اما این در دسترس همه نیستند. بههرحال نباید فراموش کنید که این لباس حاوی مواد شیمیایی هم هستند. درهرحال، کودکان را در جمعکردن لباسها، راهانداختن ماشین لباسشویی، هموار کردن لباسها و سپس جمعکردن و تا کردن آنها شریک کنید.
۱۲-تفریحی ساختن لباس شستن
برای اینکه کودکان را بیشتر به لباس شستن تشویق کنید، لباسشویی را برایشان جذاب و تفریحی بسازید. این کار کودکان را بیشتر تشویق میکند تا مهارت لباس شستن را خوبتر و زودتر یاد بگیرند.
۱۳-واکنش در وضعیت اضطراری
آیا کودک شما میداند هنگام وقوع آتشسوزی یا وضعیت اضطراری صحی چه باید بکند؟ تماس گرفتن با شمارههای اضطراری و صحبت کردن با فرد پاسخگو را با کودکان تمرین کنید.
۱۴-حفظ کردن شماره تلیفون
درست است که این روزها بهندرت شماره تلیفون حفظ میکنیم، اما در موقعیتهای ناخواسته، مثلاً اگر کودکتان از شما جدا افتاد، دانستن شماره تلیفون موبایل شما، کمک شایانی میکند.
بیشتر بخوانید:
آموزش ۱۷ مهارت زندگی برای مسوولیتپذیر شدن کودکان در بزرگسالی
مهارتهایی که برای رشد سالم نوزادان تازه تولد تا سه ماهه لازم است
چگونه به کودکان مسوولیتپذیری و اخلاق کاری را آموزش بدهیم؟
۸ هنر آموزش «پایداری و پشتکار» به کودکان
چطور مسوولیتپذیری را به کودکان آموزش دهیم: ۹ راهکاری برای والدین
۱۵– داشتن کلمه رمز
کلمه رمز میتواند به این معنی باشد که بغل میخواهد یا اینکه دیگر نمیخواهد در خانه دوستش بماند. داشتن کلمه رمزی که فقط خودتان دو نفر آن را میدانید، به کودکتان کمک میکند که در موقعیتهای مختلف حرفش را بزند و کمک بگیرد.
۱۶-آمادهکردن ناهار برای خودشان
انتخاب و آمادهکردن تغذیه بین روز، مهارت سودمندی برای کودکان است. امکان انتخاب از خوراکیهای مختلف مانند میوهها، سبزیجات و لبنیات را به آنها بدهید.
۱۷- تعیین زنگ تفریح ذهنی
در خانواده، روزی را به سلامت ذهن و سلامت روان اختصاص دهید. دانستن اینکه چه زمانی نیاز داریم به ذهن خود استراحت بدهیم، حتی برای کودکان هم سودمند است. نامش هرچه باشد، مهم نیست: «روز سرگرمی» یا «روز من و مادر». هدف نشان دادن این موضوع است که توجه به سلامت ذهن و روان بهاندازه سلامت جسم مهم است.
۱۸– دفاع از خود
آموزش این مساله که اختیار بدن کودک در دست خود اوست، از سن پایینتر شروع میشود. اما شروع دوران مکتب زمان مناسبی است برای یادآوری این که هرزمان کودک احساس ناراحتی کرد، باید قاطعانه بگوید نه! برای چنین واکنشی هم لازم نیست به کسی حساب پس بدهد.
اگر نمیخواهد کسی لمسش کند، همراه یک فرد بیگانه برود، کاری را انجام دهد که دوستش میگوید یا در هر موقعیت دشوار دیگری، کافی است مخالفت خود را ابراز کند. با فرزندتان حرف بزنید و برایش توضیح دهید که قرار نیست چون فردی در دسته آدمبزرگها یا دوستان قرار میگیرد، باید هرچه او میگوید، انجام بدهد. اطمینان دهید که نه گفتن حق طبیعی اوست و شما از او حمایت میکنید.
۱۹- صحبت درباره نژاد
درباره تبعیض نژادی و نژادپرستی با کودکتان حرف بزنید. دانشتان را افزایش دهید، اما بگذارید کودکان پیشتاز باشند. احتمالاً از دانستههایشان شگفتزده میشوید.
۲۰- تدارک جعبه حال خوبکننده
ممکن است شما همیشه در زمان مناسب در دسترس نباشید تا حال کودک دوستداشتنیتان را خوب کنید. ابزاری فراهم کنید که در نبودتان به او کمک کند تا حالش بهتر شود. لحاف موردعلاقه، سنگ آرامبخش، تخته نقاشی برای کشیدن احساسات یا هر چیزی که ارزشی ویژه برای کودک دارد، میتواند برای این کار استفاده شود.
کودکانی در دورهی متوسطه مکتب و نوجوانان
۲۱-فرستادن کارت تشکر
تمرین نوشتن پیام تبریک با دستخط خودش، روزی در بزرگسالی، بهویژه برای کاریابی به درد فرزندتان میخورد.
۲۲-فرستادن نامه
گذاشتن ورقی در پاکت و کامل کردن قسمت مربوط به گیرنده و فرستنده را روی پاکت نامه به کودکتان یاد دهید. چسباندن تمبر و ارسال نامه را با هم تمرین کنید.
۲۳– شناسایی احساسات
با کودکان درباره احساساتشان و نام هریک صحبت کنید. این مهارت در زندگی، حیاتی است. ناتوانی در شناخت احساساتمان باعث میشود تا تبدیل به آدمی شویم که ناآگاه از احساسی که دارد، خودش را در چیپس و پفک غرق میکند.
۲۴- اقدامکردن
کودکتان را به عملکردن و واکنش داشتن تشویق کنید. مثلاً وقتی کودکتان نگران وضعیت نامناسب سطلهای زباله در محل زندگیتان است، او را تشویق کنید که با نهاد مربوطه تماس بگیرد و موضوع را مطرح کند.
۲۵- تماسگرفتن
چه در تعیین وقت داکتر و چه سفارش غذا، تماسگرفتن و مکالمه تلیفونی مهارتی ضروری در زندگی است. روراست باشیم، این کار برای ما آدمبزرگها هم دشوار است.
۲۶- عذرخواهیکردن
دانستن اینکه چه زمانی باید عذرخواهی کنیم، برای هرکسی دشوار است. چیزی که بیشترین تأثیر را در آموزش این مساله دارد، الگوسازی درست است. پس شما بهعنوان فرد بزرگتر و الگوی کودکتان هر زمان اشتباه کردید، عذرخواهی کنید.
۲۷- تهیه فهرست خرید
بهجای اینکه گاهگاهی فریاد بزنند که مادر پُفک نداریم به آنها یاد دهید که در زمان مناسب، فهرستی از چیزهایی تهیه کنند که باید خریده شوند. بد نیست که سفارش و خرید آنلاین را هم به آنها آموزش دهید.
۲۸-شناخت منابع معتبر
در دنیای امروز، کودکان بیشتر و بیشتر در دنیای آنلاین زندگی میکنند. مهم است که آنها اخبار معتبر را از شایعات بیپایه تشخیص دهند. به کودکان نشان دهید چطور میتوانند اعتبار مطلبی را که در اینترنت خواندهاند بررسی کنند. میتوانید فهرستی از سایتهای مطمین و معتبر را به آنها ارایه کنید.
۲۹- تبدیل کردن پوشک
در خیلی از کشورها، بچهداری مهارتی است که در دوران نوجوانی میتوانید با آن پول دربیاورید.
۳۰- شناخت تفاوتها و احترام به آن
گاهی جزییات تاثیرات شگرفی بهدنبال خواهند داشت. با کودکتان در موقعیتهای مختلف درباره تفاوت آدمها صحبت کنید. مثلاً درباره اینکه آدمی که از صندلی چرخدار استفاده میکند، باید از در بزرگتری عبور کند یا کسی که مشکل شنوایی دارد، با چالشهای بیشتری روبهرو است.
کودکی که یاد میگیرد تفاوتها را ببیند و به آنها احترام بگذارد، در بزرگسالی به آدمی تبدیل میشود که میداند باید به طرز فکرهای مختلف احترام بگذارد. این درسی است که خیلی از بزرگترها هم به آن نیاز دارند.