کودک‌خبر صدای بلند کودکان
کودک‌خبر، کابل: کودکان همیشه آن طوری که والدین می‌خواهند، رفتار نمی‌کنند و وقتی والدین احساس می‌کنند که نمی‌توانند عادات و رفتار نامناسب فرزندان خود را تغییر دهند، درمانده و آشفته می‌شوند و اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند.
برای تغییر رفتار نامناسب کودکان، شش راهکار یا روش مشخصی که ذکر می‌شود، می‌تواند موثر واقع شود. البته نمی‌‌توان انتظار داشت که رفتار نامناسب کودکان در یک شب تغییر میکند و برای تغییر رفتار کودکان، به حوصله و تمرین بیشتری نیاز است. از همه مهم‌تر، باید اهداف خود را متناسب با سن، توانایی‌ها، شخصیت و جنسیت فرزندان‌تان درنظر بگیرید.
مشکل را تشریح کنید
پیش از هراقدامی باید رفتارهایی را که می‌خواهید تغییر دهید، دقیقاً مشخص کنید. این‌که به یک کودک برچسب شیطان، وحشی، لجباز یا حرف‌نشنو بزنیم، کمکی به حل مساله نخواهد کرد. زیرا؛ این برچسب‌ها مبهم اند و شما نمی‌‌توانید چیزی به این مبهمی را تغییر دهید. برعلاوه، شما نمی‌خواهید تمام رفتار و ذهنیت‌های کودک را تغییر دهید. پس به طور اختصاصی عمل کنید، از احساسات کار نگیرید و مشکل را تشریح کرده آن را از سایر موارد جدا سازید.
دقیقاً به چه علتی فرزند شما دست به رفتار ناپسند می‌زند یا از انجام کاری طفره می‌رود؟ چیزی که شما از او می‌خواهید چیست؟ کاری که کودک‌تان انجام می‌دهد و شما را عصبانی و ناراحت میکند، به دقت زیرنظر بگیرید. اگر فکر میکنید هرگز کاری را که شروع میکند به پایان نمی‌رساند، تجزیه و تحلیل کنید که او چه رفتاری میکند که شما این طور فکر میکنید. رفتار را به بخش‌های کوچک‌تری تقسیم کنید. مثلاً احمد کارخانگی‌اش را تمام نمی‌کند و هرگز لباس‌هایش را مرتب نمی‌پوشد.
بیشتر بخوانید:
ده راه ساده برای تقویت رفتارهای خوب کودکان
والدین چگونه می‌توانند رفتارهای نادرست کودکان خود را تغییر دهند؟
شش اشتباه جدی رفتاری والدین که رشد شخصیت کودکان را تخریب میکند
رفتار پسرم نسبت به من و خواهرش نامناسب شده است
یک ورق کاغذ بگیرید و از طول به دو بخش تقسیم کنید. در بالای یکی از بخش‌ها «گاهی اوقات» و در بالای بخش دیگر «اکثر اوقات» بنویسید. در ستون اول رفتارها یا عادت‌های خاصی را که دوست دارید کودک‌تان کم‌تر آنها را انجام دهد، بنویسید و در ستون دوم رفتارهایی را بنویسید که دوست دارید فرزندتان آنها را در بیشتر مواقع انجام دهد. به عنوان مثال:
کم‌تر رخ دهد بیشتر رخ دهد
حاضر جوابی گفتار مؤدبانه
طفره رفتن از کار عمل به درخواست‌‌ها بدون تاخیر
به‌هم ریختن اتاق قرار دادن لباس‌ها در کمد
در هر زمان روی یک مشکل تمرکز کنید
حالا که مواردی از رفتار کودک‌تان را که مشخص کرده‌اید، وسوسه نشوید که تمام مواردی را که در جدول نوشته‌اید باهم تاتغییر دهید. ابتدا یک مشکل را درنظر بگیرید و حل کنید و سپس به مورد بعدی بپردازید.
وقتی شما می‌خواهید اولین مورد را برای شروع انتخاب کنید، ممکن است یک رفتار سخت یا رفتاری را که بیشتر از بقیه رفتارها شما را آزار می‌دهد، انتخاب کنید. این بد نیست، ولی گاهی بهتر است که کار را با یک مشکل کم اهمیت‌تر که سریع‌تر حل می‌شود، شروع کنید تا در آغاز احساس موفقیت بکنید.
سخت نگیرید
معمولاً مشکلات رفتاری یک کودک در یک شب قابل حل نیست. تغییرات در کودکان و هم‌چنین افراد بالغ به آرامی و مرحله‌وار ایجاد می‌شود. اگر کودکی که قبلاً به هیچ‌وجه پیانو نمی‌نواخت، حالا روزِ ده دقیقه می‌نوزاد، راضی باشید و این ریاضت نشان دهید. این می‌تواند نشانه‌ی یک پیشرفت واقعی باشد. کودک‌تان به تدریج احساس خوبی نسبت خود پیدا خواهد کرد و تشویق خواهد شد که بیشتر پیانو بنوازد.
اگر فرزند شما قبلاً برای رفتن به مکتب دچار مشکل بوده، دو-سه روزی است که این مشکل برطرف شده است، انتظار نداشته باشید که قبل از خارج شدن از خانه، بستر خواب‌اش هم جمع کند. صبر کنید و حوصله به‌خرج دهید آن هم به تدریج درست خواهد شد. برای هر دو طرف، هم والدین و هم کودک، خوب است که به جای مایوس شدن از دست نیافتن به انتظارات بیش از حد، از پیشرفت‌های کوچک و تدریجی خوشحال باشید.
هماهنگ و ثابت قدم باشید
موفقیت قطعی شما در تغییر رفتار نامناسب فرزندتان، نیازمند هماهنگی و ثابت قدیمی است. در مورد چیزی که میگویید جدی باشید. چیزی را بگویید که منظوری از آن دارید و مطمین شوید که هردوی‌تان، یعنی پدر و مادر، یک چیز را میگویید. پدر و مادر باید در این زمینه اتفاق نظر داشته باشند و حتی با کسانی که با فرزند شما بیشتر در ارتباط هستند، مثل دیگر اعضای خانواده، معلم و یا پرستار، هماهنگی ایجاد کنید و نتیجه‌ی کار شما بسیار بهتر خواهد شد.
همیشه یک راه‌حل را به اندازه‌ی کافی به کار ببرید تا فرصت دست‌یابی به نتیجه‌ی دلخواه را داشته باشید. اما تجارب نشان می‌دهد که والدین خیلی زود خسته می‌شوند و کودکان این را می‌دانند. اگر والدین مقاوم و استوار نباشند، فرزندان به خواسته‌های آنان احترام نمی‌گذارند و خود را موظف به انجام دستورات نمی‌دانند. چون مطمین هستند که با کمی گریه و اندکی سماجت به هدف‌شان می‌رسند. وقتی تصمیم خود را گرفتید، در اجرای آن تردید به خرج ندهید. برای مثال اگر تصمیم گرفته‌اید که از نادیده گرفتن «سنجیده» کار بگیرید، وقتی فرزند شما در فروشگاه برای یک خوردنی گریه میکند و اگر پس از چند دقیقه نتوانید در برابر گریه، التماس یا نگاه‌های شماتت‌بار اطرافیان تان در فروشگاه، مقاومت کنید و تسلیم شوید، نه تنها مشکل را حل نکرده‌اید بلکه آن را تقویت نیز کرده‌اید.
تغییرات رفتار در کودک‌تان را اندازه بگیرید و ثبت کنید. اگر کودک شما بدخلقی میکند، تعداد فواصل زمانی بدخلقی‌ها را بررسی و ثبت کنید. بررسی موارد ثبت شده کمک میکند که روش شما موثر بوده یا خیر و اگر نبوده می‌توانید روش دیگری را در پیش گیرید.
با دید مثبت نگاه کنید
سعی کنید رفتار عمومی فرزندتان را با دید مثبت نگاه کنید. بجز از رفتارهایی که شما را آزرده میکند، از همه‌ی رفتارش ناراض نباشید. در عین‌حالی که روی تغییر رفتار نامناسب فرزند خود کار میکنید، به او اطمینان بدهید که دوست‌اش دارید و به او احترام می‌گذارید. اگر احمد در رستورانت سروصدا میکند و سپس ساکت می‌شود، به او بگویید که رفتار اخیرش را می‌پسندید. یک نظر مثبت بسیار بیشتر از انتقادها موثر واقع می‌شود. هرگز تحسین را در باره‌ی کودکان، کم ارزش نپیندارید. کودکان در هرمرحله‌ی سنی که باشند، تمایل شدیدی دارند که مادر و پدرشان آنها را بپسندند.
بگذارید کودکان بدانند منتظر چه باید باشند
پس از آن‌که رفتاری را که می‌خواهید تغییر دهید، انتخاب کردید و همین‌طور راهبرد یا راه‌حل‌هایی هم برگزیدید، دنبال یک موقعیت مناسب باشید تا به کودک توضیح دهید چه اتفاقی قرار است بی‌فتد. با دید مثبت به قضیه بنگرید و آن را به سادگی تشریح کنید.
اهداف‌تان را با کلمات ساده که کودک به راحتی آن را می‌فهمد، توضیح دهید. بیشتر والدین با زبان بزرگ‌سالان با کودکان صحبت می‌کنند، به آنها می‌گویند «مسوولیت‌پذیر‌تر، قابل اعتماد‌تر یا خوش خلق‌تر» باشند. کودکان معمولاً مفاهیم این کلمات را نمی‌دانند. به کودک بگویید که دقیقاً چه می‌خواهید بکند و چه انتظاری از او دارید. در مورد آنچه از او می‌خواهید و انجام بدهید یا ندهید صحبت کنید. اهداف کلی خود را آشکار نکنید ولی با حالت دوستانه و سرشار از محبت و عاری از هرگونه تهدید، اجازه دهید هدفی را که هر دو برای رسیدن به آن کار میکنید، بداند.
