کودک‌خبر صدای بلند کودکان
کریستین فیلد نویسنده کتاب تجهیز کودکان برای دنیای واقعی
منبع: focusonthefamily
#کودک‌خبر، کابل: آیا کودکان شما برای دنیای واقعی آمادگی دارند؟ اصول اولیه‌ای که دوست دارید فرزندان‌تان قبل از بیرون شدن از خانه بدانند، چیست؟
پسری به یک آدمک نوجوانی غیرمسوول تبدیل شده است: او نمی‌تواند کتابچه‌ها و کتاب‌های درسی‌اش را برای انجام دادن کارخانگی‌اش پیدا کند. همیشه به دنبال لباس تمیز است، به اینکه گاهی باید لباس‌هایش را خودش بشوید فکر هم نمی‌کند. همیشه از پدرش پول قرض می‌گیرد و در آشپزی هم تنها کار کردن با مایکرویف را بلد است. در مورد دختران نوجوان هم وضعیت از این بهتر نیست. هیچ فکر کرده‌اید فرزندان جوان‌تان که در آستانه‌ی ورود به دنیای حقیقی بیرون از خانه هستند، چقدر برای این تغییر بزرگ آمادگی و مهارت لازم را دارند؟
بسیاری از والدین ممکن است دچار این باور نادرست باشند که دوران کودکی زمان تفریح و بچگی کردن است و هیچ وظیفه و مسوولیتی به عهده‌ی کودکان نیست، اما وقتی کودکان بزرگ می‌شوند و به بلوغ می‌رسند، این حقیقت آشکار می‌شود که غفلت از آموزش‌های اساسی و مهم در دوران کودکی اشتباه بزرگی بوده است، زیرا پیش‌زمینه‌ی آمادگی کودکان برای ورود به دنیای بیرون از خانواده است.
مهارت زندگی برای کودکان بسیار مهم است. فرزندتان را در اولین روز درسی در دانشگاه یا اولین روز کاری‌اش تصور کنید. انتظار دارید چه مهارت‌هایی را به کار بگیرد؟ مهارت‌هایی مانند تعامل با دیگران، مدیریت زمان، پول و دارایی‌ها از ذهن‌تان می‌گذرد؟ شاید هم فقط به اینکه پسر یا دخترتان از عهده‌ی شستن لباس‌هایش برمی‌آید قانع هستید.
تعامل با دیگران
کودکان روزی بزرگ می‌شوند و به احتمال زیاد مشغول به کاری می‌شوند، ازدواج می‌کنند و با مشکلات و مسایل گوناگونی مواجه می‌شوند. آیا فرزندتان می‌تواند با چنین فشارهایی کنار بیاید؟ بی‌شک اگر او را برای چنین موقعیت‌هایی آماده کرده باشید، نتیجه‌ی بهتری خواهد گرفت.
تعاملات میان خواهرها و برادرها تمرین خوبی برای رویارویی با مشکلات اجتناب‌ناپذیر زندگی آینده است. بحث و جدل در زندگی خانوادگی طبیعی است. کسب توانایی مخالفت کردن در عین حفظ کنترول خود و احترام طرف مقابل ممکن است سال‌ها زمان ببرد، اما هرگز نباید از تمرین و تلاش برای رسیدن به آن دست بکشید.
در یک دوره خاص، فرزندانم زیاد با یک‌دیگر جنگ و دعوا می‌کردند. من بدون اینکه دلیلش را بگویم از آن‌ها خواستم یک‌دیگر را در اندازه‌ی واقعی‌شان روی لحافی نقاشی کنند. هربار که یکی از آن‌ها دیگری را می‌رنجاند باید قسمتی از لحاف مربوط به آن فرد را پاره می‌کرد. این کار تاثیر شگرفی روی آن‌ها داشت و باعث شد بفهمند رنجاندن دیگران چه تاثیری روی آن‌ها می‌گذارد.
مدیریت زمان
در آخر یک هفته معمولی چطور وقت‌تان را می‌گذرانید؟ همهی فعالیت‌های بیهوده را مشخص کنید که باعث اتلاف وقت می‌شوند. تماشای بیش از حد تلویزیون یا خرید کردن ممکن است تاثیر منفی روی روابط خانوادگی بگذارد.
هم‌چنین در بررسی برنامه روزانه و هفتگی‌تان می‌توانید به کودک نوپای خود ترتیب زمانی را آموزش بدهید. بهتر است برای نمایش برنامه روزانه‌ی فرزندتان از نقاشی و تصویر استفاده کنید.
بیشتر بخوانید
۱۸ کار خاصی که به کودکان مهارت‌های مهم زندگی را یاد می‌دهد
آموزش ۱۷ مهارت زندگی برای مسوولیت‌پذیر شدن کودکان در بزرگ‌سالی
چطور مسوولیت‌پذیری را به کودکان آموزش دهیم: ۹ راهکاری برای والدین
کودکان‌تان قادر به انجام این کارها هستند؟ ۳۰ مهارت زندگی که ارزش آموختن دارد
با بزرگ‌تر شدن فرزندتان، باید ساعت زنگ‌دار مخصوص خودش را داشته باشد. این کار مسوولیت را به کودک واگذار می‌کند و نشان می‌دهد که تقلا برای بیدار شدن موضوعی است بین کودک و ساعتش، نه او و شما.
فرزندتان را تشویق کنید کارهای مکتب‌اش را با نظم و ترتیب انجام بدهند. شاید بد نباشد فرزندتان مسوولیت‌های روزانه‌اش را یادداشت کند، به‌ویژه اگر کارخانگی یا پروژه‌ی بلندمدتی دارد. او باید وظایف خانگی‌اش را به‌موقع تحویل بدهد. برای اطمینان از اینکه به موضوعات مربوط به برنامه‌های مکتب می‌پردازد، چگونگی استفاده‌ی او را از اینترنت بررسی کنید.
هر از گاهی بررسی کنید آیا هماهنگ با برنامه‌ی روزانه‌اش پیش می‌رود یا خیر. اگر احساس می‌کند همیشه عقب است و دچار اضطراب می‌شود راهی برای آرام کردن او پیدا کنید. مهارت مدیریت زمان یکی از مهارت‌های اساسی در دوران بزرگ‌سالی است.
مدیریت پول
به فرزندان‌تان اجازه بدهید تصمیم‌های مالی بگیرند. آن‌ها با اشتباه‌های کوچک در موقعیت‌های کنترول‌شده، چیزهای زیادی یاد می‌گیرند. فرزندان ما باید بدانند چه وقت و چگونه پول‌شان را خرج کنند. شرایط و قوانین را برای آن‌ها مشخص کنید. مثلاً اگر به آن‌ها پولِ جیبی هفتگی می‌دهیم، باید بدانند این پول برای تمام هفته است و تا هفته‌ی آینده پرداخت دیگری وجود نخواهد داشت، حتی اگر پول‌شان زودتر از موعد تمام شود.
آن‌ها را به پس‌انداز برای هدف‌های بلندمدت مانند هزینه‌‌های پایان مکتب یا هدف‌های کوتاه‌مدت مثل خرید اسباب‌بازی موردِ علاقه تشویق کنید.
به آن‌ها بیاموزید پول‌های دریافتی‌شان را برای هزینه در موارد گوناگون تقسیم‌بندی کنند؛ مثلاً ۳۰ درصد برای پس‌اندازهای بلندمدت، ۳۰ درصد برای پس‌اندازهای کوتاه‌مدت، ۳۰ درصد برای تفریح و ۱۰ درصد برای باقی هزینه‌ها. با این کار کودک متوجه بیشتر شدن یا کم شدن هر روزه‌ی پولش می‌شود.
نظم و انضباط
وجود کودکان در هر خانه‌ای به معنی وجود انبوه خرده‌ریز در آن خانه است. کودکان و پدرها و مادرها باید بسیار حواس‌شان جمع باشند تا وسایل و لوازم‌شان گم نشود.
برای اجتناب از ازدحام، مرتب و دسته‌بندی کردن اسباب و لوازم کودکان را به خودشان بسپارید و آن‌ها را تشویق کنید اسباب‌بازی‌های قدیمی‌شان را به دیگران ببخشند. برای نگه داشتن یا دور انداختن لوازم گوناگون با هم تصمیم بگیرید. برای هر یک از فرزندان‌تان جعبه یا صندوقچه‌ای مخصوص برای کارهای دستی و هنری‌اش در نظر بگیرید. می‌توانید کارت‌ها، نامه‌ها یا یادگاری‌های دیگر را هم در این جعبه نگهداری کنید.
ساخت و مراقبت
پس از اینکه کودک‌تان نشان داد از عهده‌ی مراقبت از اسباب و لوازمش برمی‌آید، نوبت به کمک کردن در مراقب و نگهداری از چیزهای بزرگ‌تر و مهم‌تر می‌رسد که به رسیدگی منظم نیاز دارند. کودکان با انجام کارهای خانه و به عهده گرفتن مسوولیت رسیدگی به برخی ماشین‌آلات و ابزارها، اتکای بیشتری به خود پیدا می‌کنند.
کودکان از همراهی پدرشان در فروشگاه ابزارفروشی لذت می‌برند؛ بنابراین بهتر است چند نکته را در خانه‌داری به یاد بسپارید:
- سخت نگیرید. اشیاء می‌شکنند یا خراب می‌شوند. شاید تمیز کردن آشپزخانه‌ی آب‌گرفته‌تان برای شما کار خوشایندی نباشد، اما فرصت مناسبی برای آموزش کار تیمی به کودکان است.
- مشتاق یادگیری باشید. وقتی کودکان اشتیاق شما را برای آزمودن و انجام کارهای جدید مثل ترمیم کردن و نقاشی دیوار و تمیز کردن آشپزخانه می‌بینند، درمی‌یابند که می‌توانند مهارت‌های جدیدی فرابگیرند، حتی اگر آن مهارت‌ها فراتر از دامنه‌ی دانش و توانایی آن‌ها باشد.
- با روی خوش از دیگران کمک بگیرید. اگر کمرتان زیر انبوه کارهای خانه و بیرون از خانه خم شده است، می‌توانید از این فرصت برای آموزش فرزندان‌تان استفاده کنید و از آن‌ها بخواهید به شما کمک کنند تا طعم همکاری و لذت موفقیت گروهی را بچشند.
در کنار کار خانه، کارهایی مثل رسیدگی به حیاط و هرس کردن گیاهان هم چیزهای زیادی به کودکان یاد می‌دهد.
اصول خانه‌داری
با وجود کارهای بسیاری در خانه، مهارت در انجام کارهای اساسی و وظایف روزانه اهمیت زیادی دارد. فرقی نمی‌کند فرزندانم در آینده چه شغلی خواهند داشت، باید مطمین باشم آن‌ها از عهده‌ی نگهداری خود و خانه‌ی‌شان برمی‌آیند.
آموزش نکته‌های مهم خانه‌داری از آشپزخانه شروع می‌شود. از کودکان در پخت‌وپز و آماده کردن غذا کمک بگیرید، حتی یک کودک خُردسال هم از عهده‌ی چیدن نان‌ها روی هم یا جدا کردن برگ‌های کاهو برمی‌آید. هم‌چنین برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری درباره‌ی غذای هفتگی براساس فصل و مواد خوراکی موجود، درس‌های خوبی به همراه دارد. برنامه‌ریزی و انتخاب غذاها کاری است که همهی اعضای خانواده می‌توانند در آن درگیر شوند. از کودکان‌تان بخواهید فهرستی از چند غذا برای ناهار و شام و چند نوع صبحانه و سپس فهرستی از مواد لازم را برای خرید تهیه کنند.
کودکان بزرگ‌تر را مسوول شناسایی مواد لازم و خرید هفتگی تعیین کنید و بودجه لازم را در اختیارشان بگذارید. آن‌ها با تهیه فهرست خرید بر اساس بودجه‌ای که در اختیار دارند، حساب‌وکتاب را تمرین می‌کنند. البته اقلام خریداری شده را بررسی کنید و مطمین بشوید پولی که به فرزندتان داده‌اید به درستی خرج شده است.
هنگام خرید فرزندان را همراه خود ببرید و آن‌ها را با مواردی مانند کیفیت، قیمت، ارزش غذایی، ملاحظات اقتصادی و مانند آن آشنا کنید. با این کار آن‌ها می‌فهمند که چرا خوراکی‌ها و اقلام اطراف صندوق و در مسیر خروج انتخاب‌های خوبی نیستند.
هنگام شستن لباس‌ها از کودکان در جدا کردن لباس‌های رنگی کمک بگیرید. وقتی کمی بزرگ‌تر شدند کار با ماشین لباسشویی را به آن‌ها یاد بدهید و شستن لباس‌ها را به آن‌ها بسپارید. هم‌چنین می‌توانید برای جمع و مرتب کردن لباس‌های شسته شده از آن‌ها کمک بگیرید.
یکی درس مهم دیگر، نگرش مثبت است. وقتی کودکانم خُردسال بودند، به آن‌ها لباس شنا می‌پوشاندم و یک تشت آب گرم، صابون و اسفنج به آن‌ها می‌دادم، خدا می‌داند چه لذتی از تمیز کردن کف آشپزخانه می‌بردند. بعد از آن نوبت به حمام کردن می‌رسید. با یک تیر دو نشان می‌زدم، هم آشپزخانه‌ام تمیز می‌شد و هم کودکانم کیف می‌کردند.
البته همهی کارهای خانه را نمی‌توان برای کودکان لذت‌بخش جلوه داد و در آن‌ها نگرش مثبت ایجاد کرد. مهم نیست کاری ناخوشایند باشد، هرچه باشد باید آن را با دید مثبت پذیرفت و انجام داد. این مهارتی حیاتی برای پیشرفت در دنیای واقعی است.
عادت‌های سودمند
عادت‌های خوب یا بد، در زندگی خانوادگی شکل می‌گیرند. عادت‌های خوب را تمرین کنید. سعی کنید به همراه همهی اعضای خانواده همیشه غذای سالم بخورید. در مراودات و روابط روزمره بر نگاه مثبت و سالم به جسم و بدن تاکید کنید. در انتخاب گفتار و کلمات و اثر آن بر برداشت کودک از خودش، مثبت یا منفی، دقت کنید.
ممکن است لازم باشد نکته‌های مهم صحی مانند گرفتن ناخن‌ها، استفاده از صابون و تعویض منظم لباس زیر را به کودکان بیاموزید. آموزش این نکته‌ها توجه پیوسته‌ی شما را می‌طلبد. نباید اجازه بدهید کودکان در اصول بهداشت شخصی و مراقبت از خودشان تنبلی کنند.
مهارت‌های تصمیم‌گیری
گرفتن تصمیم‌های درست به درک و بصیرت نیاز دارد. برای کمک به فرزندان‌تان در این زمینه نکته‌های زیر را به‌کار بگیرید:
- آینده‌نگر باشید: از کودکان‌تان بخواهید اهداف بزرگ و مهم زندگی‌شان را طی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده بنویسند، درباره‌ی آن‌ها و عوامل موثر در گرفتن تصمیم‌های مهم در مسیر رسیدن به این اهداف صحبت کنید.
- بر حقایق پابند باشید: اگر دخترتان می‌گوید: «نمی‌توانم در مسابقات صخره‌نوردی شرکت کنم! به دخترها اجازه نمی‌دهند.» از او بپرسید که آیا در این باره مطمین است؟ در فرصت‌های مختلف به فرزندان‌تان نشان دهید باید به دنبال جمع‌آوری شواهد و مدارک باشند، همهی جوانب را بررسی و از نتیجه‌گیری بر پایه اطلاعات ناکافی اجتناب کنند.
- طوفان ذهنی راه بی‌اندازید: کودک‌تان باید برای پروژه‌ی مکتب‌اش یک موضوع علمی را انتخاب کند، اما نمی‌داند چه موضوعی را دوست دارد. روی یک تکه کاغذ بنویسید علم و با بحث درباره‌ی موضوعات علمی گوناگون، ایده‌های مختلف را روی کاغذ بنویسید. با شناسایی موضوعات اصلی کودک‌تان را به فکر کردن درباره‌ی زیرشاخه‌های آن موضوع تشویق کنید. ناگهان جانورشناسی نظر فرزندتان جلب می‌کند و او را به یاد علاقه‌اش به خرگوش‌ها می‌اندازد. حال او با علاقه و اشتیاق به سراغ این موضوع می‌رود.
- مزیت‌ها و عیب‌ها را مشخص کنید: اگر کودک‌تان باید بین فوتبال و وقت شنا یکی را انتخاب کند برای کمک به او، با کمک یک‌دیگر فهرستی از امتیازها و عیب‌های هر یک را تهیه کنید.
